DENOTATION AND CONNOTATION IN RUSSIAN AND ENGLISH LEXIS.
Keywords:
Denotatsiya, konnotatsiya, semantika, leksik ma’no, til qiyosiy tahlili, madaniy kontekst, polisemantik so‘zlar, lingvistik interpretatsiya.Abstract
Ushbu maqolada rus va ingliz tillaridagi so‘zlarning to‘g‘ri (denotativ) va ko‘chma (konnotativ) ma’nolarining o‘zaro aloqadorligi va farqlari semantik tahlil asosida o‘rganiladi. Har ikki tilning leksik tizimi umumiyliklar va farqlarga boy bo‘lib, mazkur tadqiqot ana shu jihatlarni ilmiy asosda ochib beradi. Tadqiqot davomida ingliz va rus tillaridagi ijtimoiy faol, ko‘p ishlatiladigan so‘zlar tanlab olinib, ularning asosiy lug‘aviy ma’nosi bilan bir qatorda konnotatsion yuklamalari (ijobiy, salbiy yoki neytral) tahlil qilinadi. Ishda semantik maydonlar nazariyasi (A. Wierzbicka, L. Bloomfield), konnotatsiya tiplari (Charles Ogden va Ivor Richards’ning "Meaning of Meaning" konsepsiyasi), hamda kulturologik semantika yondashuvlariga tayanilgan. Shuningdek, korpus lingvistikasi usullaridan foydalanilib, ingliz tilida British National Corpus (BNC) va rus tilida НКРЯ (Natsionalniy korpus russkogo yazyka) asosida amaliy materiallar tahlil qilingan. Tadqiqot natijalari ingliz va rus tillaridagi so‘zlarning semantik yuklamalari turlicha ijtimoiy va madaniy kontekstlarda qanday idrok qilinishini ochib beradi. Shu orqali tarjima jarayonlarida, til o‘rgatish metodikasida va madaniyatlararo muloqotda yuzaga keladigan semantik xatolarni kamaytirishga xizmat qilishi mumkin.Tadqiqot yangiligi shundaki, ushbu maqolada konnotatsion farqlarga madaniy va emotsional komponentlar kesimida yondashiladi, bu esa tilshunoslikda ilgari kam tadqiq etilgan jihatlardan biridir.
Downloads
References
Allan, K., & Burridge, K. (2006). Forbidden Words: Taboo and the Censoring of Language. Cambridge University Press.
Brown, P., & Levinson, S. C. (1987). Politeness: Some Universals in Language Usage (Vol. 4). Cambridge University Press.
Lakoff, G., & Johnson, M. (1980). Metaphors We Live By. University of Chicago Press.
Lyons, J. (1995). Linguistic Semantics: An Introduction. Cambridge University Press.
Tkachyk, O. V. (2017). The Connotative Component in the Semantics of Phraseological Lexis and Peculiarities of its Translation. Academia.edu. Retrieved from https://www.academia.edu/33725957.
